Autor: Monika Kraska

Każdego roku, wraz ze wzrostem płacy minimalnej i przeciętnego średniego wynagrodzenia, przedsiębiorcy muszą stawić czoła wyższym składkom na ubezpieczenia społeczne. Dla wielu, szczególnie właścicieli niewielkich firm, jest to poważne obciążenie finansowe, które może utrudniać rozwój działalności. W odpowiedzi na te wyzwania, wprowadzono przepisy umożliwiające tzw. “wakacje od ZUS”. Zatwierdzone przez parlament i podpisane przez prezydenta, nowe regulacje mają na celu wsparcie mikroprzedsiębiorców, oferując im chwilowe odciążenie od obowiązku opłacania wybranych składek.

Czym są wakacje składkowe?

Wakacje składkowe to mechanizm mający na celu zmniejszenie obciążeń finansowych dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. W ramach tego rozwiązania mikroprzedsiębiorcy mogą skorzystać z miesięcznego zwolnienia z wymogu opłacania składek na ubezpieczenia społeczne raz w roku.

Program obejmuje zwolnienie ze składek na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusze: Solidarnościowy i Pracy. Należy jednak pamiętać, że składka zdrowotna pozostaje obligatoryjna i musi być uregulowana w standardowym terminie.

Nowe przepisy weszły w życie 01.11.2024 roku, a pierwsza możliwość skorzystania z tego udogodnienia pojawiła się już miesiąc później. Jeśli przedsiębiorca zdecydował się na wakacje składkowe w grudniu 2024, to realne korzyści finansowe odczuje w styczniu 2025 roku, ponieważ składki za grudzień są płatne do 20 stycznia.

Wakacje składkowe są rozwiązaniem dobrowolnym i skierowane do wszystkich mikroprzedsiębiorców oraz samozatrudnionych, którzy są zarejestrowani w CEIDG. To elastyczna forma wsparcia, która może stanowić istotną ulgę w trudniejszych okresach działalności.

Dla kogo wakacje składkowe?

Wakacje składkowe to rozwiązanie skierowane przede wszystkim do mikroprzedsiębiorców, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Dzięki niemu mogą raz w roku wybrać miesiąc, w którym zostaną zwolnieni z opłacania wybranych składek.

Kto może skorzystać z wakacji od ZUS-u?

• Właściciele jednoosobowych działalności gospodarczych zarejestrowanych w CEIDG.
• Wspólnicy spółek cywilnych, pod warunkiem spełnienia narzuconych kryteriów.

Kto nie może skorzystać z wakacji składkowych?

• Osoby prowadzące działalność nierejestrowaną – brak formalnej firmy wyklucza z programu.
• Przedsiębiorcy korzystający z ulgi na start – osoby, które dopiero rozpoczęły działalność i są zwolnione z części składek ZUS, płacąc jedynie składkę zdrowotną.
• Twórcy i artyści – osoby prowadzące działalność artystyczną (w tym malarze, pisarze, muzycy).
• Wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o., komandytowych, partnerskich i jawnych.
• Firmy zatrudniające powyżej 9 pracowników – omawiane rozwiązanie jest dedykowane wyłącznie mikroprzedsiębiorcom.
• Przedsiębiorcy wykonujący usługi na rzecz byłego pracodawcy – takie ograniczenie ma zapobiegać przekształcaniu umów o pracę w samozatrudnienie.

Dzięki tym ograniczeniom program wakacji składkowych ma wspierać przede wszystkim małe firmy oraz osoby prowadzące działalność na własny rachunek, nie naruszając przy tym stabilności rynku pracy.

Wakacje składkowe a forma opodatkowania

Wakacje składkowe to rozwiązanie dostępne dla mikroprzedsiębiorców, niezależnie od wybranej przez nich formy opodatkowania. To oznacza, że możliwość skorzystania z tej ulgi nie jest uzależniona od sposobu rozliczania podatku dochodowego.

Z wakacji składkowych mogą więc skorzystać przedsiębiorcy, którzy:

• rozliczają się według zasad ogólnych (skala podatkowa),
• korzystają z podatku liniowego,
• opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,
• rozliczają się za pomocą karty podatkowej.

Co istotne, wakacje składkowe obejmują jedynie składki na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorcy. Nie dotyczą natomiast składek odprowadzanych za pracowników, zleceniobiorców ani osoby współpracujące.

Ministerstwo Rozwoju podkreśla, że ulga zostanie przyznana w ramach pomocy de minimis, co oznacza, że nie narusza ona zasad dotyczących konkurencyjności, wsparcia publicznego i nie wpływa na wymianę handlową w UE.

Jak złożyć wniosek o “wakacje od ZUS”?

Aby skorzystać z ulgi, przedsiębiorca musi złożyć stosowny wniosek do ZUS. Wniosek ten należy przesłać w miesiącu poprzedzającym wybrany okres, w którym planowane jest skorzystanie z wakacji składkowych.

Od 1 listopada 2024 roku formularz RWS jest dostępny na platformie PUE ZUS i można go złożyć wyłącznie w formie elektronicznej. Proces jest intuicyjny i dostosowany do potrzeb przedsiębiorców, co pozwala na szybkie załatwienie formalności online.

Co ważne, pełnomocnicy, w tym biura rachunkowe lub doradcy podatkowi, również mogą składać wnioski w imieniu przedsiębiorcy. W tym celu niezbędne jest uzyskanie oświadczenia płatnika, potwierdzającego spełnienie warunków do skorzystania z wakacji składkowych.

Jak ZUS rozpatruje wnioski o wakacje składkowe?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) będzie automatycznie rozpatrywać wnioski o wakacje składkowe, co oznacza, że proces ten przebiegnie sprawnie i bez konieczności dodatkowych działań ze strony przedsiębiorcy. Informacje dotyczące statusu wniosku zostaną udostępnione na koncie płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE ZUS).

Ponadto, ZUS poinformuje przedsiębiorcę o nowej wiadomości poprzez e-mail lub SMS – pod warunkiem, że dane kontaktowe zostały wcześniej zarejestrowane na koncie PUE.

Co w przypadku decyzji odmownej?

Jeśli ZUS odmówi przyznania ulgi lub zdecyduje o częściowym zwolnieniu, formalna decyzja trafi na konto przedsiębiorcy w PUE. W takim przypadku przedsiębiorca ma prawo odwołać się od decyzji. Odwołanie należy złożyć za pośrednictwem ZUS, kierując je do sądu.

Warto podkreślić, że wakacje składkowe są opcjonalne, co oznacza, że właściciel firmy sam decyduje, czy chce skorzystać z tej formy ulgi. Brak złożenia wniosku w wymaganym terminie nie niesie ze sobą żadnych sankcji, ale oznacza rezygnację z możliwości skorzystania z ulgi w danym okresie.

Jakie zalety niosą ze sobą wakacje składkowe?

Wakacje składkowe to rozwiązanie, które przynosi szereg korzyści finansowych i organizacyjnych dla mikroprzedsiębiorców. Kluczowym atutem jest to, że koszty składek na ubezpieczenia społeczne za wybrany miesiąc są pokrywane z budżetu państwa, co oznacza realne oszczędności dla firmy.

Najważniejsze zalety wakacji składkowych

• Zachowanie prawa do zasiłku chorobowego – mimo przerwy w opłacaniu składek, przedsiębiorca nadal ma prawo do świadczeń chorobowych, pod warunkiem, że spełnia wymagane kryteria.
• Brak wpływu na wysokość emerytury i renty – korzystanie z wakacji składkowych nie obniża przyszłych świadczeń emerytalno-rentowych. Wysokość emerytury pozostaje taka sama, jak gdyby składki były opłacane.

Dodatkowe korzyści wakacji składkowych

• Możliwość prowadzenia działalności bez przerwy – przedsiębiorca nie musi zawieszać firmy. Może kontynuować działalność, wystawiać faktury i generować przychody w trakcie trwania wakacji składkowych.
• Prosta procedura składania wniosku – cały proces odbywa się online poprzez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS), co pozwala na szybkie i wygodne załatwienie formalności.
• Dobrowolność – wakacje składkowe to opcjonalne rozwiązanie, dające przedsiębiorcom elastyczność. Każdy może samodzielnie ocenić, czy jest to odpowiednia forma wsparcia dla jego działalności.

Dzięki tym zaletom wakacje składkowe stają się przyjaznym narzędziem wspierającym mikroprzedsiębiorców, pozwalając im lepiej zarządzać finansami firmy i zyskać dodatkowe środki na rozwój lub pokrycie bieżących wydatków.

Czy warto skorzystać z wakacji od ZUS-u?

Decyzja o skorzystaniu z wakacji składkowych powinna być poprzedzona dokładną analizą sytuacji finansowej i długoterminowych planów przedsiębiorcy. Choć rozwiązanie to niesie za sobą realne oszczędności, nie zawsze jest korzystne w takim samym stopniu dla wszystkich.

Największe profity odniosą przedsiębiorcy, którzy opłacają pełne składki ZUS (tzw. duży ZUS). Osoby dopiero rozpoczynające działalność lub korzystające z małego ZUS-u zyskają znacznie mniej, ponieważ ich składki są już obniżone.

Kiedy wakacje składkowe są najbardziej opłacalne?

• Dla przedsiębiorców płacących duży ZUS – im wyższe składki, tym większa kwota pozostaje w firmie.
• W okresach spadku przychodów – pozwala to na zmniejszenie kosztów prowadzenia działalności bez konieczności jej zawieszania.

Kiedy należy się zastanowić nad wakacjami od ZUS-u?

Przedsiębiorcy, którzy opłacają wyższe składki z myślą o zwiększeniu przyszłych świadczeń emerytalnych, mogą napotkać pewne ograniczenia. Budżet państwa pokrywa jedynie minimalną wysokość składek, co oznacza, że nie można dopłacić różnicy w celu zachowania wyższej podstawy do wyliczenia emerytury. W efekcie:

• Przedsiębiorca może zaakceptować niższą podstawę składek i skorzystać z wakacji.
• Alternatywnie, można utrzymać wyższe składki, lecz wtedy wakacje składkowe nie będą możliwe.

Wakacje składkowe | Podsumowanie

Wakacje składkowe to dobrowolne udogodnienie skierowane do mikroprzedsiębiorców, które umożliwia zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz na Fundusz Solidarnościowy i Fundusz Pracy. Przedsiębiorca może skorzystać z tej ulgi przez jeden wybrany miesiąc w roku, co pozwala na czasowe odciążenie budżetu firmy.

Z wakacji składkowych mogą skorzystać mikroprzedsiębiorcy i samozatrudnieni zarejestrowani w CEIDG, o ile nie świadczą usług na rzecz byłych pracodawców. Największą zaletą tego rozwiązania jest oszczędność finansowa, ponieważ składki za wybrany miesiąc zostają pokryte z budżetu państwa.

Zanim jednak przedsiębiorca zdecyduje się na skorzystanie z tej ulgi, warto dokładnie przeanalizować potencjalne korzyści oraz możliwe konsekwencje. Chociaż wakacje składkowe pozwalają na zmniejszenie miesięcznych kosztów działalności, mogą wpłynąć na wysokość przyszłych świadczeń, jeśli przedsiębiorca korzysta z wyższych składek, aby zwiększyć emeryturę lub rentę.

Podsumowując, wakacje składkowe to elastyczne narzędzie wsparcia dla małych firm, które daje przedsiębiorcom możliwość krótkoterminowego oddechu finansowego. Przemyślana decyzja, dostosowana do indywidualnych potrzeb, pozwoli w pełni wykorzystać potencjał tego rozwiązania.

W świecie handlu promocje i wyprzedaże stały się nieodłącznym elementem strategii przyciągania klientów. Coraz częściej przedsiębiorcy oferują swoje produkty po znacznie obniżonych cenach, a nawet symbolicznie, za niewielką kwotę. Tego typu działania, zwłaszcza podczas akcji pokroju Black Friday czy sezonowych wyprzedaży, mogą budzić pytania dotyczące ich rozliczenia podatkowego – szczególnie, gdy sprzedawane towary wyceniane są poniżej ich kosztów zakupu. 

Wyprzedaże w sklepach a przepisy podatkowe

Wyprzedaże to jeden z najskuteczniejszych sposobów na zwiększenie sprzedaży i przyciągnięcie do siebie nowych klientów. Promocje, obniżki cen i oferty specjalne, takie jak te organizowane z okazji Black Friday, mają na celu zarówno zintensyfikowanie ruchu w sklepach, jak i opróżnienie magazynów przed kolejnym sezonem. Jednakże, z punktu widzenia prawa podatkowego, każda obniżka ceny lub promocja niesie ze sobą określone konsekwencje, które przedsiębiorcy muszą brać pod uwagę.

Wyprzedaże dźwignią handlu

Promocyjna sprzedaż towarów często odbywa się poniżej standardowej ceny, a niekiedy nawet poniżej kosztu zakupu. Takie działania w oczach organów podatkowych mogą budzić wątpliwości związane z zasadnością obniżek oraz ich wpływem na rozliczenia. Kluczowe jest, aby przedsiębiorca potrafił udokumentować, że decyzja o obniżeniu ceny była uzasadniona strategią handlową, a nie próbą obniżenia zobowiązań podatkowych.

Prawo podatkowe przewiduje szczegółowe regulacje dotyczące ustalania przychodów i kosztów w przypadku obniżek cen. Udzielane rabaty czy promocje nie mogą być uznawane za stratę, o ile są elementem przemyślanej polityki sprzedażowej. Warto jednak pamiętać, że wszelkie transakcje muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami podatkowymi, a ich dokumentacja powinna być prowadzona w sposób szczegółowy i przejrzysty.

Dla organów skarbowych kluczowym aspektem jest właściwe udokumentowanie działań promocyjnych. Faktury, paragony i inne dowody sprzedaży powinny zawierać jasno określone informacje o udzielonych rabatach. Nie bez znaczenia pozostaje też sam regulamin promocji. Należy również zapewnić zgodność tych danych z systemami księgowymi, które muszą odzwierciedlać rzeczywiste obniżki cen. Tylko w ten sposób przedsiębiorca może uniknąć potencjalnych problemów podczas ewentualnej kontroli.

Wyprzedaż w sklepie a podatek VAT

Jednym z najczęściej pojawiających się pytań jest kwestia wpływu rabatów na podatek od towarów i usług (VAT). W przypadku sprzedaży towarów po obniżonej cenie podstawa opodatkowania VAT jest ustalana na podstawie rzeczywistej ceny sprzedaży, czyli po uwzględnieniu rabatu. Dlatego też prawidłowe rozliczenie podatkowe wyprzedaży wymaga precyzyjnego ujęcia wszystkich udzielonych obniżek w ewidencji.

Podatek dochodowy a wyprzedaże

Wyprzedaże to skuteczna strategia sprzedażowa, która pozwala przedsiębiorcom zwiększać obroty i pozyskiwać nowych klientów. Jednakże, obniżenie cen produktów ma bezpośredni wpływ na przychody firmy, co przekłada się na podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym. Aby właściwie rozliczyć się z fiskusem, konieczne jest zrozumienie, jak rabaty i promocje wpływają na wysokość należnego podatku.

Jak wyprzedaże wpływają na przychód firmy?

Zgodnie z przepisami, przychód podatkowy to wartość należna ze sprzedaży (nawet jeśli nie została jeszcze faktycznie otrzymana), pomniejszona o udzielone rabaty i bonifikaty (art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Oznacza to, że obniżenie ceny towaru w ramach promocji automatycznie zmniejsza podstawę opodatkowania. Dla przedsiębiorcy to korzystne rozwiązanie, pod warunkiem że udzielane rabaty są prawidłowo udokumentowane i zgodne z obowiązującymi regulacjami.

Koszty uzyskania przychodu a wyprzedaże

Wyprzedaże mogą również wpływać na koszty uzyskania przychodu, które odgrywają kluczową rolę w obliczaniu dochodu podlegającego opodatkowaniu. Towary sprzedawane po obniżonych cenach nie zmieniają ich pierwotnego kosztu zakupu, co oznacza, że różnica między ceną sprzedaży a kosztem zakupu może się znacznie zmniejszyć, a nawet prowadzić do straty. Ważne jest, aby przedsiębiorcy pamiętali, że udzielane rabaty muszą być częścią przemyślanej strategii handlowej, a nie próbą sztucznego obniżenia zobowiązań podatkowych.

Dokumentowanie transakcji z rabatami

Podstawą prawidłowego rozliczenia podatku dochodowego jest rzetelna dokumentacja. Jak zostało wspomniane wcześniej w artykule, każda transakcja, w której udzielono rabatu, powinna być szczegółowo udokumentowana, zarówno w systemie księgowym, jak i na fakturach czy paragonach. Warto zwrócić uwagę, aby faktury jasno wskazywały kwotę udzielonego rabatu oraz ostateczną cenę sprzedaży.

Jak uniknąć błędów?

• Szczegółowa ewidencja: każdy rabat musi być jasno wykazany w dokumentach sprzedażowych.
• Przemyślane strategie promocyjne: sprzedaż poniżej kosztów powinna być świadomym działaniem biznesowym, a nie działaniem w chaosie.
• Konsultacje z księgowym: regularne przeglądy dokumentacji z ekspertem pozwolą uniknąć problemów podczas kontroli podatkowych.

Wyprzedaże są szansą na zwiększenie sprzedaży, ale także wyzwaniem z punktu widzenia podatkowego. Obniżone przychody wymagają staranności w prowadzeniu dokumentacji i przestrzeganiu przepisów. Tylko dzięki właściwej organizacji przedsiębiorcy mogą efektywnie wykorzystywać promocje, jednocześnie minimalizując ryzyko błędów podatkowych.

Niedawno Sejm przegłosował istotne modyfikacje w przepisach dotyczących naliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zmiany te mają wejść w życie już na początku 2025 roku.

Inicjatywa, która zdobyła poparcie większości parlamentarzystów, zakłada dwa kluczowe przekształcenia: eliminację składki zdrowotnej od zysków ze sprzedaży środków trwałych oraz redukcję minimalnej kwoty, od której obliczana jest składka. Decyzja ta, podjęta przez 248 posłów, otwiera nowy rozdział w sposobie rozliczeń przedsiębiorców, obniżając finansowe obciążenia i zwiększając przejrzystość obowiązków podatkowych.

Składka zdrowotna od środków trwałych zlikwidowana

W obecnym systemie (2024 r.), obowiązuje zasada, według której składka zdrowotna jest naliczana od całości przychodów z działalności gospodarczej, w tym również od sprzedaży wartościowych aktywów firmy, jak samochody czy nieruchomości. Taka praktyka powoduje, że w przypadku transakcji obejmujących kosztowne elementy majątku, składka zdrowotna może osiągnąć znaczące sumy, co stanowi istotne obciążenie dla przedsiębiorców.

Zmiana, która wejdzie w życie z początkiem 2025 roku, przewiduje eliminację składki zdrowotnej naliczanej od wartości sprzedawanych środków trwałych. Oznacza to, że dochody uzyskane ze sprzedaży majątku trwałego przedsiębiorstwa, takiego jak nieruchomości, pojazdy, maszyny, czy też inne urządzenia, nie będą już wliczane do podstawy naliczania składki zdrowotnej. 

Dzięki tej zmianie, przedsiębiorcy będą mogli sprzedawać te wartościowe aktywa bez obawy o zwiększanie obciążeń z tytułu składki zdrowotnej, co jest korzystne bez względu na formę opodatkowania — czy to będzie skala podatkowa, podatek liniowy, czy ryczałt.

Niższa składka zdrowotna w 2025 roku

Rok 2025 przyniesie korzystne zmiany dla przedsiębiorców na JDG, którzy rozliczają się w różnych formach opodatkowania, w tym na skali podatkowej, podatku liniowym oraz karcie podatkowej. Kluczową nowością będzie obniżenie minimalnej składki zdrowotnej, co stanowi sporą ulgę finansową, szczególnie dla osób z mniejszymi dochodami.

Przed zmianą, w 2024 roku, minimalna składka zdrowotna (dla osób na skali podatkowej) była kalkulowana jako 9% od kwoty minimalnego wynagrodzenia, co przekładało się na miesięczne obciążenie w wysokości 381,78 zł i wynosiłoby 419,94 zł w 2025 roku. 

Zmiana przepisów na 2025 rok zakłada, że minimalna składka będzie naliczana od 75% minimalnego wynagrodzenia, co oznacza kwotę około 314,96 zł – generując oszczędność dla tych przedsiębiorców, których dochody nie przewyższają minimalnej krajowej.

Warto zauważyć, że wprowadzane zmiany przyniosą największe korzyści właśnie przedsiębiorcom generującym niższe dochody, ponieważ osoby zarabiające powyżej minimalnego wynagrodzenia nadal będą płacić składkę zdrowotną obliczaną od faktycznego dochodu. Z tego względu, chociaż zmiana może wydawać się niewielka, jej wpływ na kondycję finansową części przedsiębiorców będzie odczuwalny.

Składka zdrowotna w 2026 roku

Wprowadzone przez Sejm regulacje dotyczące składki zdrowotnej na rok 2025 można postrzegać jako przejściowe rozwiązanie, które ma na celu stabilizację obciążeń finansowych przedsiębiorców i jednoczesne spełnienie pewnych zobowiązań wyborczych obecnej władzy. Jednak to, co przyniesie rok 2026, zapowiada się jako okres dalszych, bardziej zasadniczych zmian w systemie.

Obecnie rząd sygnalizuje, że zaplanowane na 2026 rok modyfikacje obejmą wprowadzenie częściowo zryczałtowanej stawki składki zdrowotnej. Choć szczegóły tych zmian są jeszcze przedmiotem dyskusji, zamiar ten wskazuje na dążenie do uproszczenia i potencjalnego obniżenia obciążeń dla pewnych grup płatników.

Projekt nowej ustawy, który teraz kierowany jest do Senatu, spotyka się z mieszanymi reakcjami politycznymi. Lewica już teraz wyraża swoje zastrzeżenia, domagając się, aby planowane regulacje na rok 2026 uwzględniały również znaczącą redukcję składki zdrowotnej dla pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. Taki rozwój wydarzeń sugeruje, że debata na temat przyszłości finansowania opieki zdrowotnej w Polsce będzie kontynuowana, a każda z proponowanych zmian zostanie intensywnie przeanalizowana zarówno przez ustawodawców, jak i opinię publiczną.